Παγκόσμια Ημέρα Αυτισμού

O Αυτισμός είναι μια διάχυτη αναπτυξιακή διαταραχή που επηρεάζει την επικοινωνία (λεκτική και μη λεκτική), την κοινωνική αλληλεπίδραση και τη φαντασία.  Ονομάζεται αναπτυξιακή διαταραχή, γιατί εμποδίζει το άτομο να αναπτυχθεί φυσιολογικά και γιατί συμβαίνει στη διάρκεια των ετών της ανάπτυξης.

Παρά τη μεγάλη ενασχόληση της επιστημονικής κοινότητας με το σύνδρομο του αυτισμού για την επίλυση του μυστηρίου του, τα αίτια του παραμένουν άγνωστα. Θεωρείται ότι ο Αυτισμός είναι μια νευρολογική διαταραχή που επηρεάζει τη λειτουργικότητα του εγκεφάλου.

Ο αυτισμός είναι μια αρκετά περίπλοκη διαταραχή, η οποία επηρεάζει τον τρόπο με τον οποίο το άτομο βιώνει τον κόσμο που το περιβάλλει και αλληλεπιδρά με αυτόν. Τα αυτιστικά άτομα βλέπουν τον κόσμο με διαφορετικό τρόπο σε σχέση με τα μη αυτιστικά και μοιάζουν σαν να «χορεύουν σε διαφορετικό ρυθμό» ή να «ζουν στον δικό τους κόσμο». Ο αυτισμός εμφανίζεται πολύ πιο συχνά στα αγόρια, σε μια αναλογία 3-4 αγόρια προς 1 κορίτσι. Δεν κάνει διάκριση από πλευράς φυλής, κουλτούρας ή κοινωνικής τάξης. Υπολογίζεται ότι στην Ελλάδα πρέπει να υπάρχουν τουλάχιστον 4.000 έως 5.000 παιδιά και ενήλικα άτομα με κλασικό αυτισμό και 20.000 έως 30.000 με αυτιστικού τύπου διαταραχές ανάπτυξης. 

Είναι μια φασματική διαταραχή , που σημαίνει ότι η διαταραχή αυτή επηρεάζει τους ανθρώπους με ποικίλους τρόπους, από την ήπια μορφή μέχρι τη βαριά μορφή της Κάποιοι άνθρωποι με αυτισμό ζουν κανονικά και τα καταφέρνουν  πάρα πολύ καλά με λεκτικές και ακαδημαϊκές δεξιότητες, χωρίς να μπορούν όμως να κατανοήσουν υπονοούμενα, χιούμορ και να κάνουν συζήτηση,  ενώ συχνά δεν συνειδητοποιούν καν ότι κάποια από τα πράγματα που βιώνουν ή κάνουν οφείλονται στον αυτισμό. Ωστόσο υπάρχουν άτομα με αυτισμό που δεν μιλούν και δεν κατανοούν γιατί πρέπει να επικοινωνήσουν, άτομα με αυτισμό που επικοινωνούν για βασικές τους ανάγκες λεκτικά με περιορισμένο λόγο ή με ηχολαλία

Για Τα άτομα με αυτισμό, εξαιτίας των γνωστικών δυσκολιών στην επεξεργασία των πληροφοριών που παίρνουν από το περιβάλλον, είναι πολύ δύσκολο να κατανοήσουν τον τρόπο λειτουργίας της κοινωνίας μας και για αυτό φαίνονται «περίεργα». Η δυσκολία τους στην κατανόηση των συναισθημάτων των άλλων, στην αναγνώριση και διαχείριση των δικών τους συναισθημάτων, η δυσκολία να καταλάβουν τις προθέσεις των άλλων ανθρώπων, η δυσκολία τους  να αναγνωρίσουν την ανάγκη της «συνεργασίας» τους με άλλους ανθρώπους, η χρήση περίεργων και ακατάλληλων συμπεριφορών για να πετύχουν αυτό που θέλουν, μας κάνει να ερμηνεύουμε λάθος τη συμπεριφορά τους.

Αυτό λοιπόν που έχουν ανάγκη είναι η κατανόηση της ιδιαιτερότητας τους και η βοήθεια μας για εκπαίδευση στις  γνωστικές και κοινωνικές δεξιότητες, την κοινωνική αλληλεπίδραση με άλλα άτομα, όχι για να λειτουργούν σαν όλους τους άλλους, αλλά για να βελτιώσουν τη συμμετοχή τους σε μια πραγματικότητα που δεν κατανοούν.

Το επίπεδο βελτίωσης και οι τρόποι παρέμβασης σχετίζονται με το βαθμό της βαρύτητας της δυσκολίας τους, με το νοητικό τους δυναμικό και με την υποστήριξη του περιβάλλοντος του στην εκπαιδευτική διαδικασία.

Η Αμερικανική Κοινότητα για τον Αυτισμό (ASAF) κοινοποίησε ένα γράφημα που σχεδίασαν οι βρετανικοί φιλανθρωπικοί οργανισμοί Autism Puzzles και Halcyon, το οποίο μπορεί να βοηθήσει γονείς και επαγγελματίες να εντοπίζουν έγκαιρα τα σημάδια του αυτισμού στα παιδιά.

Η ASAF τονίζει πως η έγκαιρη αναγνώριση των τυπικών ενδείξεων του αυτισμού είναι απαραίτητη για την αποτελεσματικότερη διαχείριση της διαταραχής

Τυπικές ενδείξεις

•    ακατάλληλη διαχείριση των παιχνιδιών

•    αδυναμία επικοινωνίας και απομόνωση

•    αναίτιο κλάμα ή γέλιο

•    υπερκινητικότητα ή παθητική συμπεριφορά

•    υπερευαισθησία ή μειωμένη ευαισθησία σε ακουστικά ερεθίσματα

•    παράλογη προσκόλληση σε αντικείμενα

•    διαταραχές ομιλίας (αργή ανάπτυξη της ομιλίας ή παντελής αδυναμία ομιλίας)

•    δυσκολία προσαρμογής σε αλλαγές στο καθημερινό πρόγραμμα

•    άγνοια κινδύνου